I.
Tổng quan về đo nhiệt độ
I.1 Các
phương pháp đo nhiệt độ
Trong lĩnh
vực đo lường vật lư, chúng ta có rất
nhiều phương pháp kỹ thuật cho phép chúng ta
đo đạc được đại lượng
nhiệt độ, như chúng ta thấy để chế
tạo ra một thiết bị điện tử có
khả năng đo được nhiệt độ thi
chúng ta phải có những phương thức biến
đổi giữa đại lượng nhiệt sang các
đại lượng vật lư khác như điện
trở, điện dung, điện cảm, điện áp
v.v... qua việc đo, và xử lư các
đại lượng này chúng ta sẽ biết
được giái trị nhiệt độ hiện
thời tương ứng.
Phương
pháp hiện nay chúng ta thường dùng đó là dựa vào
đặc tính của các loại vật liệu bị
ảnh hưởng nhiều bởi nhiệt độ
như các chất bán dẫn hoặc các mặt ghép bán
dẫn ( đi ốt). Chúng
ta cũng biết là giá trị điện trở của
vật liệu chịu ảnh hưởng rất
nhiều bởi yếu tố nhiệt độ.
Có
một số loại cảm biến nhiệt độ
hay được dùng sau:
- Điện trở nhiệt
- IC cảm biến Lm335
- Cặp nhiệt điện
- Đi ốt.
Đối
với loại cảm biến là điện trở
nhiệt hoặc đi ốt th́ thường biến
đổi các thông số về điện trở thành tín
hiệu điện áp sau đó người ta mới
biến đổi đại lượng đó thành giá
trị số.
Quá tŕnh biến đổi như thế được
gọi là quá tŕnh chuyển đổi từ tín hiệu
từ tương tự ( Analog ) sang tín
hiệu số ( Digital).
Có
nhiều phương pháp chuyển đổi dạng tín
hiệu và cũng tùy thuộc vào loại cảm biến
nhiệt độ chúng ta dùng. Chúng ta có thể liệt kê một số
phương pháp như sau:
- Dùng IC chuyên dụng chuyển
đổi ví dụ như ADC0804, ADC0809 ...
- Dùng khối chuyển
đổi có sẵn bên trong IC vi
điều khiển.
Dùng
phương pháp biến đổi dạng đại
lượng vật lư ví dụ như biến đổi
điện trở hay điện dung thành giá trị về
tần số và chu kỳ trong mạch tạo dao
động VCO ( Voltage convert to Ocsillator)
-
Các
máy đo nhiệt độ thông dụng thường có sơ
đồ khối như sau :
II. Ứng dụng nhiệt độ trong
đông y
-
Từ lâu
Đông y
đă biết dựa vào sự nóng lạnh (nhiệt
độ) của cơ thể để chẩn đoán
bệnh tật trong con người. Trong lư luận của
Đông y có phân ra Hàn (lạnh), Nhiệt (nóng). Biết dựa vào Xúc
chẩn ( sờ) để xem sự thay
đổi thân nhiệt trong cơ thể thuộc ngoại
cảm hay nội thương.
III. Ứng dụng nhiệt độ
trong đo kinh lạc
- Đo
nhiệt độ kinh lạc để chẩn bệnh,
tức là dùng máy đo nhiệt độ mặt da để
đo nhiệt độ ở Tỉnh huyệt và các
vị trí thay thế Tỉnh huyệt ( trên
10 đầu ngón chân, ngón tay), sau đó nhiệt độ
đo này được chuyển vào máy tính thông qua
“Phần mềm chẩn bệnh bằng Đo nhiệt
độ kinh lạc” để đưa ra kết
quả chẩn đoán. Theo Đông y, mçi
mét T¹ng phñ că mét ®êng Kinh riªng nèi T¹ng Phñ víi b̉ mÆt bªn ngoµi, do vậy theo nguyên lư “ Công sinh nhiệt”
tạng phủ nào hoạt động tăng th́ nhiệt
độ của đường Kinh sẽ tăng và
ngược lại Tạng phủ nào hoạt động
giảm th́ nhiệt độ đường Kinh sẽ
giảm. Căn cứ vào sự tăng giảm nhiệt
độ của Tạng phủ mà thày thuốc t́m ra nguyên
nhân gây bệnh và hướng điều trị thích
hợp.
Theo YHCT
sức khỏe của con người lấy sự cân
bằng Âm Dương của Tạng phủ làm gốc,
chính v́ thế sự hoạt động công năng
Tạng phủ ( tăng hay giảm)
được thể hiện qua nhiệt độ
của Tỉnh huyệt là cao hay thấp ( Hàn hay Nhiệt)
là rất rơ ràng, như vậy đo nhiệt độ
Tỉnh huyệt cũng tức là đo sự hoạt
động của Tạng Phủ thông qua lư luận YHCT.
- Từ
năm 2004, thiết bị đo nhiệt độ kinh
lạc để chẩn bệnh đă được
ứng dụng trong chẩn đoán bệnh ở các pḥng khám
Đông y và trong một số bệnh viện YHCT. Nhưng
thiết bị đo nhiệt độ này là máy 1
đầu đo, phải đo từng điểm nên
thời gian đo lâu và sai số c̣n lớn, cũng là nguyên
nhân dẫn đến chẩn đoán thiếu chính xác.
IV. Các
thiết bị đo nhiệt độ có mặt trên
thị trường
·
Đo nhiệt độ bề mặt da
được sử dụng rất nhiều trong y
học nhằm xác định trạng thái và thông tin
bệnh nhân nhanh chóng và đơn giản nhất. Trên
thị trường đă có khá nhiều thiết bị
đo nhiệt độ như vậy với các tính
năng và đặc điểm khác nhau:
IV.1 Thiết bị của Đức
|
Thiết Bị: |
TCL1598 Xuất
xứ: Đức |
|
Thông số kỹ thuật |
Máy đo
nhiệt độ (đầu đo nhọn f3 x 105mm - có
thể gập lại) / dải đo -50 ~+ 200oC Model: TLC
1598 / Hăng sản xuất:
- Khoảng đo: -50….+200oC
- Độ chính xác: ~ 0.2oC
- Độ phân giải: 0.1oC
- Điện cực Pt1000 bằng thép không gỉ ~ 3mm x 105
mm đầu nhọn, điện cực có thể
gập lại được.
- Nhiệt độ hoạt động: 0oC…+50oC
- Nhiệt độ bảo quản: -10oC…+60oC
- Màn h́nh hiển thị 9 mm LCD
- Điện: 3.6V lithium tuổi thọ pin khoảng 4
năm
- Vật liệu vỏ máy: ABS
- Kích thước máy: 44 x 18 x 158 mm
- Trọng lượng: khoảng 70 gam
- Cấp bảo vệ: IP54
- Hiệu chuẩn 3 điểm |
|
Ưu
điểm |
Phù hợp tiêu
chuẩn quốc tế Đầu đo
nhiệt độ ổn định bền bỉ Dải đo
rộng |
|
Nhược
điểm: |
Độ chính
xác thấp ~ 0.2oC Độ phân dải trung b́nh Kích thước lớn Chỉ đo được
tại 1 vị trí tại 1 thời điểm Thời gian đáp ứng c̣n
chậm (~10s cho 1 lần đo) |